Poziom glukozy we krwi na czczo powinien zazwyczaj wynosić poniżej 99 mg/dl. Utrzymywanie odpowiedniego poziomu cukru może zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy i chorób serca.
Glukoza to cukier, który dostarcza energii naszym komórkom. Organizm rozkłada inne węglowodany na glukozę, aby wykorzystać ją jako źródło energii, a nadmiar magazynuje na później. Ważne jest, aby organizm miał wystarczająco dużo glukozy, ale nie za dużo, aby jej poziom we krwi nie był zbyt wysoki. Monitorowanie poziomu cukru we krwi pomaga kontrolować ilość glukozy krążącej we krwi.
Prawidłowy poziom glukozy we krwi
Według National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK), zdrowy poziom glukozy na czczo to poniżej 99 mg/dl. U osób z cukrzycą te wartości mogą się różnić, dlatego ważne jest, aby starać się utrzymywać poziom cukru we właściwym zakresie.
Poziom glukozy we krwi zmienia się w ciągu dnia. Po posiłku wzrasta, a po godzinie się stabilizuje. Najniższy poziom glukozy mamy zazwyczaj przed pierwszym posiłkiem w ciągu dnia. American Diabetes Association zaleca, aby osoby z cukrzycą dążyły do poziomu 80-130 mg/dl przed posiłkiem oraz poniżej 180 mg/dl w ciągu dwóch godzin po jedzeniu.
Podwyższony poziom cukru we krwi
Stale podwyższony poziom cukru we krwi, czyli hiperglikemia, występuje, gdy poziom glukozy na czczo wynosi powyżej 125 mg/dl, a dwie godziny po jedzeniu przekracza 180 mg/dl. Hiperglikemia może wynikać z problemów z insuliną – hormonem, który odpowiada za regulację poziomu cukru we krwi. Jeśli organizm nie produkuje wystarczającej ilości insuliny lub komórki stają się na nią mniej wrażliwe, glukoza może gromadzić się we krwi, co może prowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2.
Do innych przyczyn wysokiego poziomu cukru należą zaburzenia hormonalne, niektóre leki, uszkodzenie trzustki, żywienie dożylne oraz cukrzyca ciążowa.
Objawy hiperglikemii to m.in.:
- suchość w ustach,
- częste oddawanie moczu,
- zwiększone pragnienie,
- zmęczenie,
- zawroty głowy,
- niewyraźne widzenie,
- bóle głowy,
- nudności.
Nieleczona hiperglikemia może prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak uszkodzenie nerwów, naczyń krwionośnych, a także zwiększone ryzyko zawału serca lub udaru mózgu.
Niski poziom cukru we krwi
Hipoglikemia to stan, gdy poziom cukru spada poniżej 70 mg/dl. Najczęściej dotyczy osób z cukrzycą typu 1. Przyczynami mogą być niedożywienie, nadmierne spożycie insuliny, spożycie alkoholu czy niektóre rzadkie nowotwory.
Objawy hipoglikemii obejmują:
- mrowienie w ustach,
- drżenie rąk,
- bladość,
- pocenie się,
- kołatanie serca,
- niepokój,
- zawroty głowy.
Nieleczona ciężka hipoglikemia może być groźna dla życia.
Czym jest glukoza?
Glukoza jest głównym źródłem energii dla organizmu. Pochodzi z węglowodanów zawartych w diecie, które organizm rozkłada na glukozę. Insulina pomaga przemieszczać glukozę z krwi do komórek, a nadmiar glukozy jest magazynowany w wątrobie i mięśniach w postaci glikogenu.
Kiedy nie jemy przez dłuższy czas, poziom glukozy spada, a trzustka uwalnia hormon glukagon, który rozkłada glikogen, uwalniając glukozę i podnosząc poziom cukru we krwi.
Jak utrzymać stabilny poziom cukru we krwi?
Aby utrzymać zdrowy poziom glukozy we krwi, warto kontrolować ilość i rodzaj spożywanych węglowodanów. Zaleca się spożywanie około 130 gramów węglowodanów dziennie, jednak istotne jest, aby wybierać złożone węglowodany, które nie powodują gwałtownych skoków poziomu cukru.
Dobre źródła węglowodanów to:
- pełnoziarnisty chleb,
- kasze, owies, soczewica,
- fasola i inne rośliny strączkowe.
Warto unikać produktów zawierających duże ilości cukrów prostych, takich jak słodycze, napoje gazowane czy słodzone desery.
Indeks glikemiczny (IG)
Indeks glikemiczny (IG) ocenia, jak szybko dany produkt podnosi poziom cukru we krwi. Pokarmy o niskim IG są bardziej wskazane, ale warto pamiętać, że np. tłuszcze mogą spowalniać rozkład węglowodanów.
Inne sposoby na kontrolę poziomu cukru
Oprócz diety, pomocne mogą być regularne posiłki, spożywanie białka, picie wody, utrzymanie odpowiedniej masy ciała oraz regularna aktywność fizyczna (150 minut ćwiczeń tygodniowo).
źródło: https://www.medicalnewstoday.com/
